کاربرد تحلیل گفتمان انتقادی در ترجمه از عربی به فارسی

رویکرد گفتمانی برخلاف نگرش متن محور،همه عوامل مؤثر در شکل گیری معنا در متن را مورد توجه قرار می دهد و علاوه بر جنبه های زبانی متن، بافت موقعیتی و در کل فرازبان را نیز در نظر می گیرد و در نوع انتقادی آن به ایدئولوژی و روابط قدرت به عنوان عامل جهت دهنده به متن توجه می شود؛ چنین رویکردی بر خلاف نگرش جزئی نگر متن محور، شناختی همه جانبه از متن به مترجم می دهد. بر این اساس، نگارنده در مقاله حاضر برآن بوده تا با روش استنادی ـ تحلیلی کاربرد رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی در ترجمه ی متون عربی به فارسی را تبیین نماید. لذا با فرضیه اصلی عدم کارآمدی نگرش متن مدار و کارآیی تحلیل گفتمان انتقادی در انتقال جنبه های پنهان متن، مطلب را دنبال کرده است و با تحلیل و ترجمه نمونه هایی از متون معاصرعربی، سعی در اثبات فرضیه داشته است. در پایان این نتیجه کلی حاصل شده است که از رهگذر تحلیل گفتمان انتقادی علاوه بر روشن شدن جنبه های کاربردشناختی متن و به ویژه بافت موقعیتی آن،ایدئولوژی موجود در متن به عنوان عامل جهت دهنده کلی آن نیز آشکار می شود و مترجم با در نظر گرفتن معانی فرامتنی، متن مقصد را با به کارگیری سبک متناسب سامان می دهد.واژگان کلیدی:تحلیل گفتمان انتقادی ،ترجمه ، رویکرد گفتمانی،نگرش متن محور